Bài toán cân bằng của hệ vật
2.4. Bài toán cân bằng của hệ vật Hệ vật là tập hợp 2 hay nhiều vật chịu liên kết với nhau. Trong bài toán hệ vật, ta có khái niệm ngoại lực và nội lực. + Ngoại lực là các lực bên ngoài hệ tác dụng lên các vật thuộc hệ và ký hiệu: […]
Tĩnh học chất lưu
8.4. Tĩnh học chất lưu 1) Phương trình cơ bản của tĩnh học chất lưu Trong trường hợp chất lưu không chuyển động, phương trình Bernoulli trở thành: ( p+rho gh=const ) (6.11) Phương trình (6.11) được gọi là phương trình cơ bản của tĩnh học chất lưu, đã được Pascal tìm ra vào năm […]
Phương trình Bernoulli
8.3. Phương trình Bernoulli 1) Thiết lập phương trình Xét một khối chất lưu bất kì ABCD chứa trong một đoạn ống dòng giới hạn bởi các tiết diện S1 và S2. Gọi v1 và v2 là vận tốc chảy của chất lưu tại các tiết diện đó. Sau thời gian dt, khối chất lưu […]
Phương trình liên tục
8.2. Phương trình liên tục Xét một chất lưu lí tưởng, chuyển động trong một ống dòng bất kì. Gọi v1 và v2 là vận tốc chảy của chất lưu tại hai tiết diện S1 và S2 bất kì của ống dòng. Ta có lượng chất lưu đã chảy qua tiết diện S1, S2 trong […]
Chất lưu – Đường dòng – Ống dòng
8.1. Chất lưu – Đường dòng – Ống dòng 1) Chất lưu Chất lưu là những chất có thể “chảy” được, bao gồm chất lỏng và chất khí. Chất lưu không có hình dạng nhất định. Khi chuyển động, chất lưu phân thành từng lớp, giữa các lớp có lực tương tác, gọi là lực […]
Năng lượng của chất điểm chuyển động
5.7. Năng lượng của chất điểm chuyển động A. Lý Thuyết 1) Công thức W=mc2 Khi hạt chuyển động dưới tác dụng của ngoại lực, năng lượng của nó thay đổi. Độ biến thiên năng lượng của chất điểm bằng công của ngoại lực tác dụng lên chất điểm đó: dW=dA (5.31) Để đơn giản […]
Động lượng và khối lượng của chất điểm chuyển động
5.6. Động lượng và khối lượng của chất điểm chuyển động Phương trình cơ bản của chuyển động chất điểm trong trường hợp cổ điển là: ( overrightarrow{F}=mvec{a}=mfrac{dvec{v}}{dt} ) (5.23) hay ( overrightarrow{F}=frac{dvec{p}}{dt} ) (5.24) Trong đó ( vec{p}=mvec{v} ) là động lượng của chất điểm chuyển động với vận tốc ( vec{v} ) và […]
Tổng hợp vận tốc
5.5. Tổng hợp vận tốc Giả sử u là vận tốc của một chuyển động đối với hệ O và u’ là vận tốc của chất điểm đó đối với hệ O’. Ta hãy xác định công thức tổng hợp vận tốc liên hệ giữa u và u’. Từ (5.7) ta có: ( dx’=frac{dx-Vdt}{sqrt{1-frac{{{V}^{2}}}{{{c}^{2}}}}} ); […]
Sự co ngắn Lorentz
5.4. Sự co ngắn Lorentz A. Lý Thuyết Ta hãy so sánh độ dài và khoảng thời gian trong hai hệ quán tính O và O’. 1) Độ dài Giả sử có một thanh đứng yên trong hệ O’ (Hình 5.3), đặt dọc theo trục O’x’, độ dài của nó torng hệ O’ là: ( […]
Tính đồng thời và quan hệ nhân quả
5.3. Tính đồng thời và quan hệ nhân quả 1) Tính đồng thời Trong phần Sự mâu thuẫn của phép biến đổi Galilée với thuyết tương đối Einstein (trong bài Phép biến đổi Lorentz) ta đã xét các tín hiệu sáng từ điểm A đến các điểm B và C nằm trên trục x’ của […]
Phép biến đổi Lorentz
5.2. Phép biến đổi Lorentz 1) Sự mâu thuẫn của phép biến đổi Galilée với thuyết tương đối Einstein Trong cơ học cổ điển Newton, thời gian là tuyệt đối còn vận tốc tuân theo quy luật cộng vận tốc. Điều này mâu thuẫn với thuyết tương đối Einstein, trong đó thời gian phụ thuộc […]
Các tiên đề của thuyết tương đối hẹp Einstein
Cơ Học – Mechanics Cơ học Newton đã đạt được nhiều thành tựu to lớn trong suốt hai thế kỉ đến nổi nhiều nhà vật lý trong thế kỉ 19 đã cho rằng việc giải thích một hiện tượng vật lý bất kỳ đều có thể thực hiện được bằng cách đưa nó về một […]
Chuyển động trong trường hấp dẫn
7.1. Chuyển động trong trường hấp dẫn 1) Chuyển động của vệ tinh quanh Trái Đất Nếu vệ tinh chuyển động trên quỹ đạo tròn quanh Trái Đất thì lực hấp dẫn của Trái Đất đóng vai trò là lực hướng tâm. Gọi v là vận tốc dài của vệ tinh trên quỹ đạo và […]
Bài toán Va chạm
4.8. Bài toán Va chạm 1) Khái niệm về va chạm Khi hai vật tiến lại gần nhau (không nhất thiết phải đụng vào nhau), tương tác với nhau bằng các lực rất mạnh, trong khoảng thời gian rất ngắn, rồi tách xa nhau hoặc dính vào nhau cùng chuyển động, thì ta gọi đó […]
Giải bài toán bằng phương pháp năng lượng
4.7. Giải bài toán bằng phương pháp năng lượng A. Lý Thuyết Dựa vào các phương trình động lực học, ta sẽ giải được các bài toán về chuyển động của chất điểm, hệ chất điểm hay vật rắn – đó là phương pháp động lực học. Một phương pháp khác cũng có thể giải […]
Định luật bảo toàn cơ năng trong trường lực thế
4.6. Định luật bảo toàn cơ năng trong trường lực thế A. Lý Thuyết 1) Cơ năng – Định luật bảo toàn cơ năng Trong trường lực thế, ta gọi cơ năng của vật là tổng động năng và thế năng của nó: ( E={{E}_{text{}}}+{{E}_{t}} ) (4.45) Từ các công thức (4.30) và (4.31), […]
Thế năng
4.5. Thế năng A. Lý Thuyết I. Các khái niệm cơ bản về chuyển động 1) Định nghĩa thế năng Ta biết, công của trường lực thế không phụ thuộc vào đường đi mà chỉ phụ thuộc vào vị trí điểm đầu và điểm cuối của đường đi. Để đặc trưng cho tính chất thế […]
Động năng
4.4. Động năng A. Lý Thuyết 1) Định nghĩa động năng Xét một chất điểm khối lượng m chuyển dời từ vị trí (1) đến vị trí (2) dưới tác dụng của lực ( overrightarrow{F} ) công của lực ( overrightarrow{F} ) trong quá trình đó là: (A=intlimits_{(1)}^{(2)}{overrightarrow{F}dvec{s}}=intlimits_{(1)}^{(2)}{mvec{a}dvec{s}}=intlimits_{(1)}^{(2)}{mfrac{dvec{v}}{dt}dvec{s}}) (=intlimits_{(1)}^{(2)}{mfrac{dvec{s}}{dt}dvec{v}}=intlimits_{(1)}^{(2)}{mvec{v}dvec{v}}=intlimits_{(1)}^{(2)}{dleft( frac{m{{v}^{2}}}{2} right)}) Suy ra: ( A=frac{mv_{2}^{2}}{2}-frac{mv_{1}^{2}}{2} […]
Acceleration
A. Acceleration 1. Acceleration When a particle’s velocity changes, the particle is said to undergo acceleration (or to accelerate). For motion along an axis, the average acceleration aavg over a time interval ( Delta t ) is ( {{a}_{avg}}=frac{{{v}_{2}}-{{v}_{1}}}{{{t}_{2}}-{{t}_{1}}}=frac{Delta v}{Delta t} ) Where the particle has velocity v1 at time t1 and then velocity v2 […]
Năng lượng
4.3. Năng lượng 1) Khái niệm năng lượng Tất cả các dạng cụ thể của vật chất đều có năng lượng. Theo nghĩa chung nhất, năng lượng là một thuộc tính cơ bản của vật chất, đặc trưng cho mức độ vận động của vật chất. Mỗi hình thức vận động cụ thể của vật […]
Instantaneous Velocity and Speed
A. Instantaneous Velocity and Speed 1. Instantaneous Velocity and Speed You have now seen two ways to describe how fast something moves: average velocity and average speed, both of which are measured over a time interval ( Delta t ). However, the phrase “how fast” more commonly refers to how fast a particle is moving […]
Position, displacement, and average velocity – Problems and solutions
Position, displacement, and average velocity – Problems and solutions Example 1. You drive a beat-up pickup truck along a straight road for 8.4 km at 70 km/h, at which point the truck runs out of gasoline and stops. Over the next 30 min, you walk another 2.0 km farther along the road to a gasoline […]
Position, displacement, and average velocity
Position, displacement, and average velocity 1. What is Physics? One purpose of physics is to study motion of objects – how fast they move, for example, and how far they move in a given amount of time. NASCAR engineers are fanatical about this aspect of physics as they determine the performance of their cars before […]
Công suất
4.2. Công suất A. Lý Thuyết 1) Định nghĩa Đại lượng đo bằng công sinh ra trong một đơn vị thời gian gọi là công suất. Công suất trung bình: ( {{P}_{tb}}=frac{A}{t} ) (4.15) Công suất tức thời: ( P=frac{dA}{dt} ) (4.16) Công suất của một máy nào đó đặc trưng cho khả năng sinh […]
Công
4.1. Công A. Lý Thuyết 1) Định nghĩa Công của lực ( overrightarrow{F} ) trên đoạn đường vi cấp ds là: ( dA={{F}_{s}}.ds=Fds.cos alpha =overrightarrow{F}.dvec{s} ) (4.1) Với Fs là hình chiếu của lực ( overrightarrow{F} ) xuống quỹ đạo; ( dvec{s} ) là vi phân của vectơ đường đi (cũng chính là vi phân […]
Ma sát trong chuyển động lăn của vật rắn
3.5. Ma sát trong chuyển động lăn của vật rắn A. Lý Thuyết Trong sinh hoạt hàng ngày, ta thường gặp chuyển động lăn của các vật hình trụ trên mặt phẳng ngang. Ta cũng thấy rằng, có lúc bánh xe quay rất nhanh mà ki tiến lên được (xe bị lún sình); hoặc bánh […]
Phương pháp giải bài toán động lực học vật rắn
3.4. Phương pháp giải bài toán động lực học vật rắn A. Lý Thuyết Tương tự như Động lực học chất điểm, trong Động lực học vật rắn cũng có hai dạng bài toán: thuận và nghịch. Bài toán cho biết các lực, tìm gia tốc – gọi là bài toán thuận; bài toán cho […]
Phương trình động lực học vật rắn
3.4. Phương trình động lực học vật rắn A. Lý Thuyết 1) Tổng quát Chuyển động phức tạp của vật rắn được phân tích thành hai chuyển động đồng thời. Vì thế, mô tả chuyển động của vật rắn về mặt động lực học, ta cũng có hai phương trình: + Phương trình mô tả […]
Chuyển động của vật rắn
3.3. Chuyển động của vật rắn A. Lý Thuyết Trong chương 1, chúng ta đã nghiên cứu tính chất các chuyển động của chất điểm. Vật rắn có những chuyển động riêng và trong mỗi dạng chuyển động, có những tính chất đặc trưng riêng. Trong chương này chỉ nghiên cứu chuyển động song phẳng […]
Khối tâm
3.2. Khối tâm A. Lý Thuyết Khi nghiên cứu chuyển động của một hệ chất điểm hay chuyển động của vật rắn, trong một số trường hợp có thể rút gọn về chuyển động của một điểm đặc trưng cho hệ đó. Điểm đặc biệt này chính là khối tâm của hệ. 1) Định nghĩa […]
Vật rắn
3.1. Vật rắn 1) Khác nhau về vật rắn Hệ chất điểm là một hệ gồm nhiều vật mà mỗi vật đều coi là một chất điểm. Các chất điểm trong hệ có thể tương tác lẫn nhau, các lực tương tác đó gọi là nội lực; đồng thời có thể tương tác với các […]
Nguyên lý tương đối Galilée – Lực quán tính
2.8. Nguyên lý tương đối Galilée – Lực quán tính A. Lý Thuyết 1) Không gian và thời gian trong cơ học cổ điển Xét hệ quy chiếu O’x’y’ chuyển động tương đối với vận tốc ( vec{u} ) so với hệ quy chiếu Oxy. Theo quan điểm của cơ học cổ điển thì thời […]
Momen động lượng – Momen lực
2.7. Momen động lượng – Momen lực A. Lý Thuyết Phương trình ( frac{dleft( mvec{v} right)}{dt}=frac{dvec{p}}{dt}=overrightarrow{F} ) (2.36) là một trong những phương trình cơ bản của động lực học. Trong nhiều trường hợp, nhất là khi khảo sát các chuyển động quaym chuyển động dưới tác dụng của trường lực xuyên tâm, người ta […]
Động lượng – Xung lượng
2.6. Động lượng – Xung lượng A. Lý Thuyết 1) Động lượng Động lượng của chất điểm là đại lượng vectơ bằng tích khối lượng với vận tốc của chất điểm: ( vec{p}=mvec{v} ) (2.34) Từ định nghĩa (2.34), ta thấy, vectơ động lượng ( vec{p} ) luôn cùng hướng với vectơ vận tốc ( […]
Bài 5 – Phương pháp Động lực học
2.5. Phương pháp Động lực học A. Lý Thuyết Trên cơ sở hiểu biết về bản chất và các đặc điểm của các lực cơ học, chúng ta sẽ vận dụng các định luật Newton để khảo sát các bài toán cơ bản của động lực học. Phương pháp vận dụng các định luật Newton […]
Bài 4 – Lực ma sát
2.4. Lực ma sát Khi một vật tiếp xúc với một vật khác và chúng có chuyển động tương đối với nhau thì tại bề mặt tiếp xúc xuất hiện một lực có xu hướng chống lại chuyển động của vật. Lực đó gọi là lực ma sát. Nếu vật rắn chuyển động trong chất […]
Bài 3 – Lực đàn hồi
2.3. Lực đàn hồi Khi ngoại lực tác dụng làm biến dạng một vật thì bản thân vật sẽ xuất hiện một lực có xu hướng chống lại biến dạng đó. Lực ấy gọi là lực đàn hồi. Xét biến dạng một chiều, lực đàn hồi tuân theo định luật Hooke: “Trong giới hạn đàn […]
Bài 2 – Lực hấp dẫn – Trọng lực
2.2. Lực hấp dẫn – Trọng lực Để tìm được tính chất chuyển động của một vật, ta phải xác định các lực tác dụng lên nó. Vì vậy cần nghiện cứu bản chất và đặc điểm của các lực trong cơ học. Trong tự nhiên tồn tại 4 loại lực tương tác: lực hấp […]
Bài 1 – Các định luật Newton
2.1. Các định luật Newton Cơ sở của Động lực học là ba định luật của Newton. Issaac Newton – nhà Vật lý người Anh (1642 – 1727). Trong công trình “Các tiên đề toán học của triết học tự nhiên”, công bố năm 1687, ông đã phát biểu những định luật cơ bản của […]
Bài giảng cơ học Newton – Trần Nghiêm
Bài giảng cơ học Newton – Trần Nghiêm Vật lý đại cương – Bài giảng cơ học Newton – Trần Nghiêm gồm các nội dung chính sau: Chương 0. Giới thiệu và nhận xét. Chương 1. Ước tính quy mô và bậc độ lớn Chương 2. Vận tốc và chuyển động tương đối Chương […]
Giải bài tập cơ học của Lương Duyên Bình
Giải bài tập cơ học của Lương Duyên Bình Vật lý đại cương – Giải bài tập cơ học của Lương Duyên Bình gồm giải các bài tập: Chương 1. Động học chất điểm Chương 2. Động lực học chất điểm Chương 3. Động lực học hệ chất điểm. Động lực học vật rắn Chương […]
Định dạng và phương pháp giải bài tập cơ học trong chương trình THPT – Lê Thị Linh Giang
Định dạng và phương pháp giải bài tập cơ học trong chương trình THPT – Lê Thị Linh Giang Vật lý đại cương – Định dạng và phương pháp giải bài tập cơ học trong chương trình THPT – Lê Thị Linh Giang là luận văn trình bày một số nội dung chính sau: Bài tập […]
Cơ học chất lưu
Cơ học chất lưu Vật lý đại cương – Cơ học chất lưu trình bày một số nội dung sau: Chương 1. Các khái niệm về chất lưu. Chương 2. Động học chất lưu Chương 3. Sự bảo toàn khối lượng Chương 4. Mô tả định hình một vài loại dòng chảy. Chương 5. […]
Chuyên đề động lực học – Nguyễn Anh Văn
Chuyên đề động lực học – Nguyễn Anh Văn Chuyên đề động lực học – Nguyễn Anh Văn trình bày một số nội dung: Khảo sát chuyển động của các vật bằng các phương trình cơ bản của động lực học. I. Cơ sở lý thuyết: 1. Phương trình chuyển động của chất điểm: Chất […]
Luận văn cơ học
Luận văn cơ học Ngoài phần mở đầu, kết luận, kiến nghị, tài liệu tham khảo, luận văn cơ học đề tài được trình bày trong ba phần: Phần thứ nhất: Lí luận về bài tập vật lý Phần thứ hai: Lí thuyết và bài tập Phần thứ ba: Thực nghiệm sư phạm và kết […]
Cơ học vật rắn – Nguyễn Xuân Chánh
Cơ học vật rắn – Nguyễn Xuân Chánh Cơ học vật rắn – Nguyễn Xuân Chánh gồm một số nội dung chính sau: Chương 1. Động lực của các hệ chất Chương 2. Chuyển động của một vận rắn Chương 3. Nghiên cứu động lực các hệ chất Chương 4. Nghiên cứu năng lượng […]
Cơ học chất lỏng – Nguyễn Hữu Hồ – Lê Băng Sương
Cơ học chất lỏng – Nguyễn Hữu Hồ – Lê Băng Sương Cơ học chất lỏng là một phần quan trọng của chương trình vật lý; thật vậy, nó cho phép: + có được các “hình ảnh” cụ thể về ý nghĩa vật lý của các toán tử khác nhau như toán tử dive […]
Bài 3 – Lý thuyết và bài tập chuyển động thẳng đều
Cơ Học – Mechanics Trong bài này chúng ta sẽ tìm hiểu về chuyển động thẳng đều, đặc biệt là sự khác biệt giữa tốc độ trung bình và vận tốc trung bình, phân biệt được độ dời và quãng đường. A. Lý Thuyết 1) Chuyển động thẳng a) Vectơ độ dời + Tại thời […]
Bài 2 – Vận tốc và gia tốc trong chuyển động tròn
1.2. Vận tốc và gia tốc trong chuyển động tròn A. Lý Thuyết Chúng ta sẽ tìm hiểu về phần “Vận tốc và gia tốc trong chuyển động tròn”. Chuyển động tròn là chuyển động có quỹ đạo là một đường tròn. Khi chất điểm chuyển động tròn quanh tâm O, ta còn nói: “chất […]
Bài 1 – Phương trình quỹ đạo, quãng đường, vận tốc và gia tốc của chất điểm
1.1. Phương trình quỹ đạo, quãng đường, vận tốc và gia tốc của chất điểm A. Lý Thuyết I. Các khái niệm cơ bản về chuyển động 1) Cơ học, động học + Cơ học: ngành vật lý nghiên cứu về chuyển động của các vật thể. + Động học: ngành vật lý nghiên cứu các tính […]
